Stogodišnjica zločina u Pančevu iz Prvog svetskog rata
PANČEVO, 23. septembar 2014.
– Tačno 100 godina pošto je u Pančevu, posle odluke Mađarskog suda, pobijena grupa srpskih rodoljuba iz Borče, položeni su venci i održana je komemoracija kod spomenika uz Trg mučenika. Uz crkveni pomen, otpevanu himnu „Bože pravde“ i rodoljubivu pesmu Milana Miloševića, bila je prilika da se setimo događaja iz septembra 1914. godine, kada su pobijeni srpski rodoljubi, pod optužbom da su veleizdajcni, a redom su svi bili ugledni Borčani.
Jedan od retkih spomenika žrtvama Prvog svetskog rata u Pančevu, koji se nalazi blizu Tamiša, podignut je u čast 10 ubijenih žitelja Borče. I ove godine gradska organizacija Saveza udruženja potomaka ratnika Srbije od 1912. do 1920. godine, nazvana po Petru Aračiću, oficiru koji je prvi 1918. godine, 8. novembra, kročio ispred sprske vojske u Pančevo, setila se ovih rodoljuba, pobijenih 23. septembra 1914. godine. Predstavnici Grada Pančeva i Saveza potomaka položili su vence, održan je crkveni pomen, a čula se i himna „Bože pravde“.
- Zahvalni smo što ste priustvovali ovoj komemoraciji i što zajedno sa nama čuvate uspomenu na naše rodoljube, slavne ratnike i pretke, rekla je Sonja Pavlović iz Saveza udruženja potomaka ratnika Srbije.
Miroslav Žužić podsetio je na događaje od pre 100 godina, kada su s jeseni mađarske vlasti, posle povlačenja srpske vojske iz Srema, krenuli sa represalijama. Pobijenih 10 viđenih Borčana samo su deo veće grupe kojoj se samo zbog patriotskih srpskih osećanja sudilo u Pančevu.
- Na smrt je osuđeno deset ljudi. Oni su baš ovde streljani. Imena tih ljudui su sledeća: Lazar Radomirov, opštinski knez, otac dvoje dece, Đoka Stankov, opštinski potknez, otac troje dece, Sava Paspulj, opštinski blagajnik, otac troje dece, Miša Stankov, opštinski zakletnik, otac petoro dece, Živa Ristić, takođe opštinski zakletnik, otac troje dece, Živa Moldovar, ratar, otac dvoje dece, Jovan Žebeljan, vozač, otac dvoje dece, Stevan Aćimović, papudžija, star samo 24 godine, neoženjen, Ilija Obradović, paor, otac dvoje dece i Ljubomir Morar, berberin. Deset Borčana moralo je umreti zbog svoijih srpsko-rodoljubivih osećanja. Mađari su mislili da će ovom grozotom ugušiti njihova osećanja prema Srbiji i da će na taj način zaplašiti Srbe u Vojvodini i jednom za uvek ugušiti u njima svaki nacionalni osećaj. Ne, postigli su potpuno suprotan efekat, rekao je Miroslav Žužić.
