Sem spomenute opasnosti od zagađenja i opšteg bezbednosnog rizika za luku koja je uzvodno od grada, postoji i problem ugrožavanja Beogradskih podzemnih izvora pitke vode. Poznato je da je voda koja se vadi bunarima čistija od površinske zato što sama zemlja služi kao filter koji je prečišćava. To znači i da je njena proizvodnja jeftinija zato što je dodatno prečišćavanje manje, a da je ona sama kvalitetnija. Takođe, podzemni izvori vode omogućuju da se premoste trenutne krize sa velikim ali prolaznim zagađenjima rečnih tokova na površini zemlje. Dakle tu je i kritični faktor bezbednosti snabdevanja grada.
Međutim malo se zna da je bogatstvo podzemnog jezera pitke vode ispod Beograda pre svega posledica nekadašnje velike močvarne delte reke Save, odnosno velike plavne površine koja je ovde postojala pre raznih regulacija obala. Što je veća površina koju reka povremeno plavi, to zemlja može da upije više vode koja na kraju završi u tim podzemnim rezervarima. Regulacijom obala je međutim ukupna površina gde je zemlja u kontaktu sa rekom stalno samo smanjivana. Kroz praktično čitavu istoriju Dunava i Save ta površina je bila otprlike ovolika. Ovo je inače nešto starija mapa ugroženosti Beograda od 100-godišnjih (HQ100) i 1000-godišnjih voda (HQ1000), ali je dobra zato što pokazuje oblik i granice zemljišta na maloj nadmorskoj visini (granice koje su vrlo slične onima koje su postojale pre nasipanja obala i pre sistema obaloutvrda), a upravo je to bilo i plavno područije. Obe reke su ili direktno tekle ili bar periodično plavile sve što je ovde plave boje. Beograd i Zemun su tako ZAISTA bili gradovi na vodi, sa obiljem hrane, divljači i riba tik pored samog naselja, a ipak sami uvek na sigurnom i visoko iznad nje. Nije ni čudo što su oba naseljena već hiljadama godina.
Pogledajte prilog 1
Ali upravo zbog toga, podzemni rezervari vode su se takođe hiljadama godina napajali sa ČITAVE ove površine. Onda je još za vreme Austrijske vladavine počela izgradnja nasipa na levoj obali Dunava i u Zemunu, a kasnije i duž obe obale Save. Tako je sprečeno da rečna voda dopire do izvorišta između Bežanije i Save, a isto tako i do izvora u Makiškom polju. Pošto je u međuvremenu i Ratno ostrvo poraslo, pa se više ne plavi tako često, praktično JEDINE preostale VEĆE plavne površine koja mogu da napajaju ove podzemne rezervare su upravo ovaj deo koji sada žele da betoniraju za luku, i ostrvo na levoj obali Dunava naspram Ratnog ostrva.
Na nesreću, za to nizvodno ostrvo već postoji spreman projekat "Čaplja"
Pogledajte prilog 2
https://www.blic.rs/vesti/beograd/priro ... va/fnkxqtf
dok se ovde planira
jedna luka, a nizvodno od Pančevačkog mosta
druga, pa će tako Beograd ostati BEZ IJEDNOG JEDINOG plavnog područija koje obnavlja podzemne vode. Pošto kišnica TAKOĐE više ne natapa svuda asvaltiranu zemlju nego je odmah kanalima sprovedena opet u reku.
Te iste plavne površine spremne za uništenje su istovremeno bile i rezervar za zaštitu od poplava, pošto na sebe primaju kritične vrhove poplavnih talasa omogućujući da se premoste naleti maksimalnih vodostaja posle dužih kiša na većem delu sliva. Pri čemu sigurno znamo da će ekstremne pojave zbog klimatskih promena biti sve ekstremnije i sve ćešće (veća temperatura znači više vlage u vazduhu). U Obrenovcu se valjda upravo gradi jedan takav "flash flood" bazen pošto ne bi ni bio poplavljen da je ranije postojao (kao što je bilo predviđeno). Pa tako gubimo i tu zaštitu. Koju smo već imali BESPLATNO, pošto nasip na levoj obali Dunava ne krivuda toliko zato što su stari graditelji bili pijani dok su ga trasirali.
Upravo zbog toga Evropska unija za svoje članice ima projekte vraćanja plavnih površina uz reke. Ljudi su prinuđeni da daju pare za ono što mi već imamo. Što ćemo dakle i mi uskoro morati da radimo, pa ovaj plan i sa tog stanovišta nije preterano inteligentan. Naprimer:
Lower Danube green corridor: floodplain restoration for flood protection (2014)
http://climate-adapt.eea.europa.eu/meta ... protection
WWF works to bring over 12 million m³ water back to nature in the Danube basin
http://mediterranean.panda.org/?242094/ ... nube-basin
Cooperation
to reconnect floodplains
https://www.icpdr.org/flowpaper/viewer/ ... re2015.pdf
Similar to the ICPDR’s inter-sectoral efforts for managing the impacts of navigation, climate change, and hydropower in the Danube River Basin Management Plan, the Flood Risk Management Plan includes measures aimed at encouraging stakeholder dialogue and balancing interests around floodplain reconnection.
Over the last 200 years, nearly 80% of the basin’s natural wetlands and floodplains were disconnected from rivers to support activities such as flood control, navigation, and hydropower generation. Not only did this cause many negative ecological impacts; it also worsened flooding in many cases. More recently, our awareness of the multiple benefits of floodplains – for example, naturally retaining flood waters, moderating extreme events, and reducing water pollution – has increased.
Through the Flood Risk Management Plan, the Danube countries now maximise win-win synergies further and work towards truly integrated water management.
Plavne površine kao prirodni mehanizam koji smanjuje nagle i velike promene vodostaja za vreme naleta visokih voda:
