Na destruktivno delovanje hlora naročito su osetljivi mikroorganizmi, jer ne podnose ni najmanje količine hlora na koje ljudski organizam ne reaguje. Uopšte uzeto, ukoliko su mikroorganizmi i njihovi oblici na višem stupnju razvoja, oni su utoliko otporniji na dejstvo hlora.
Dejstvo hlora na bakterije ispoljava se već posle kontakta sa vodom od jednog minuta. Utvrđeno je da hlor, prolazeći kroz opne mikroorganizama, napada i razara enzimski sistem ćelija. Smatra se da hlor blokira aktivnost fermenta disanja (triazofosfordehidrogenaze) koji je nađen u svim živim ćelijama. Osim toga, razorno deluje i na protoplazmu ćelija, vezujući se za amino grupe i amino kiseline.
6.2.4. Hlorni broj, rezidualni hlor i doza hlora
Prilikom dodavanja hlora i hlornih preparata vodi, usled reakcije do koje pri tom dolazi, izvesna količina hlora utrošiće se na oksidaciju organskih materija, uključujući tu i mikroorganizme, kao i na oksidaciju gvožđa i mangana. Kolika će ova potrošnja biti zavisi od prirode i sadržaja ovih materija u vodi i osobina vode, jer ista voda u raznim prilikama i različitim godišnjim dobima neće trošiti istu količinu hlora.
Posle završetka reakcije i uspostavljanja ravnoteže, u vodi će ostati izvesna količina rezidualnog hlora.
Količina hlora koju voda utroši do pojave rezidualnog hlora, izražena u mg/l, naziva se hlorni broj*). Vrednost hlornog broja je različita za pojedine vrste voda, a za istu vodu varira u zavisnosti od godišnjeg doba i drugih uslova.
Rezidualni hlor je vrednost hlora (izražena u mg/l) koja je ostala neutrošena, kao višak, nakon reakcije hlora sa organskim i neorganskim jedinjenjima i mikroorganizmima.
Ako u vodi ima amonijaka ili nekih drugih azotnih jedinjenja, slobodni hlor reaguje sa njima stvarajući adiciona i supstituciona jedinjenja i hloramine. I hloramini imaju dezinfekcionu moć, ali je ona kod njih produžena, a u pogledu brzine i efikasnosti i sporija i manja. Tako se rezidualni hlor javlja u dva oblika: kao slobodni aktivni rezidualni hlor i kao vezani aktivni rezidualni hlor (hloramini).
Znači, ukupni rezidualni hlor je zbir obe vrednosti rezidualnog hlora (slobodnog i vezanog). Njegov sadržaj u ispravno hlorisanoj vodi za piće treba da iznosi 0,2 — 0,5 mg/1 posle delovanja od 1/2 časa.
Ustanovljeno je da uobičajena koncentracija slobodnog aktivnog rezidualnog hlora nije potpuna zaštita od sekundarnog zagađenja. Pouzdanost dezinfekcije može se proveriti tek nakon izvršenih bakterioloških analiza vode.
Više na:
www.tehnologijahrane.com