Pa i na Studenici se nalazi fejk vizantijska kupola napravljena 80ih.
Pogledajte prilog 147128
Pogledajte prilog 147129
Ne nalazi se fejk vizantijska kupola, već je reč o tome da se veliki broj crkava i manastira do obnove naše države i još važnije nastanka relevantnih institucija obnavljao, rekonstruisao, krpio, popravljao potpuno proizvoljno (što je donekle i razumljivo) i veliki broj kupola, krovova i zvonika, kao i fasadnih radova koje vidite sa starih slika pre tkz. "vizantizacije" su čiste improvizacije i proizvoljnosti a ne nekakvi autentični izgledi manastira kakvi su bili i pre 800 godina. I ako danas možda i postoji nekakva takva tendencija kod dela crkve ili javnosti da je "vizantijski stil" (šta god to značilo) jedini požaljan i autentičan, to tada nije posmatrano na taj način, i veliki broj restauracija i rekonstrukcija manastira pod kraj 19. veka i početkom 20. veka je obavljen poprilično dobro, Đurđevi Stupovi, manastir Gradac, Sopoćani, Studenica, Gračanica itd... Jedan od promaša jeste restauracija manastira Banjske što je i sam čovek koji je radio na restauraciji Đurđe Bošković priznao da je pogrešio. Ali za većinu ovih manastira koje navodite pogotovo u centralnoj/južnoj/zapadnoj Srbiji ti barokni zvonici, kupole ili drugi delovi u 99% nisu originalni elementi tih manastira i crkava kao što mislite kad vidite neku sliku iz 19. veka. Druga priča je o crkvama i manastirima u Vojvodini, na kraju krajeva na ovoj crno beloj slici Studenice i njene kupole bez maltera, jasno se vide svodovi i originalni izgled kupole, koja sigurno nije bila niti mogla biti tada u Srbiji u tom kupstom obliku, to je bila čista improvizacija i nekakvo ad hoc rešenje u nekom trenutku koje se moglo napraviti, često rađena i bez pomoći države ili neposojećih institucija, već u privatnoj režiji lokalnih crkvenjaka, trgovaca i ljudi, bez ikakvih istraživanja ili nečeg sličnog.
Takođe ako ćemo da budemo pošteni treba reći da od početka 19. veka pa skoro do kraja crkve su građene u "zapadnom" stilu i baroknom, klasicističkom stilu i po centralnoj Srbiji i zapadnoj, Aranđelovac, Gornji Milanovac, Smederevo, Velika Plana, Kruševac gde god da pogledate, jer se tada išlo ka ozbiljnoj "deosmanizaciji" i "evropeizaciji" i to je prepoznato kao efikasno rešenje, i sve te crkve su takođe posmatrane kao pravoslavne kao i stari srpski manastiri. A tek pokraj 19. veka ( za vreme Obrenovića) dolazi do artikulacije i obnavljanja "vizantijskog" stila (koji se sa razlogom smatrao autentičnim na ovim prostorima) i prvo kroz svoju zapadnu varijantu poznatu kao "Hanzenautika" a zatim i kroz našu pravoslavnu interpretaciju vizantijskog nasleđa koje kulminira početkom 20. veka i između dva svetska rata kao svojevrsni nacionalni stil.
Samo je bitno napomenuti da je tu reč o 95% novim crkvama koje su bile izgrađene tada u tom stilu, a ne o navodno namernim i pogrešnim restauracijama i "vizantizaciji" Studentice, Gračanice ili bilo kog drugog manastira...
Za vreme turske vlasti tim manastrima u 99% slučajeva krovovi i kupole nisu preživele (barem ne u celosti), između ostalog jer su bile od olova i bakra koje su Turci posvećeno uzimali i otimali, i da bi se manastiri zatvorili i sprečili dalje propadanje kroz vekove i decenije bile su pravljenje desetine različitih "šklopocija" i improvizacija kako se kad moglo i prema tome te slike ne samo Studenice, već i Žiče, Mileševe i mnogih drugih nisu ORIGINALNI izgled kako bi neko nekad pogrešno i često pokvareno hteo da navede
Za određene tendencije u Vojvodini i odnos dela crkva i elite prema baroknom nasleđu tamo je posve druga tema koja nema previše dodira sa ovim.
