milos.tro
Professional
- Učlanjen(a)
- 24.12.2013.
- Poruke
- 11.209
- Pohvaljen
- 21.856
BEOGRADSKE PRIČE „Cvijeta“ čeka „renesansu“
Z. Nikolić | 28. mart 2014. 14:50 | Komentara: 0
http://www.novosti.rs/vesti/beograd.74. ... -renesansu
Nove generacije uglavnom ne poznaju istorijat i važnost Paviljona na Kalemegdanu. Osnivanje centralnog okupljališta beogradskih umetnika inicirao još legendarni Branislav Nušić 1922. godine
ČESTO se događa da mlađi Beograđani, koji žele da prošetaju Kalemegdanom, predlažu jedni drugima da se „nađu kod Žute kuće“, jer jedino po tome prepoznaju umetnički paviljon koji je decenijama predstavljao najprestižnije mesto u kojem je prezentovana kultura ovog grada.
A prošlost ovog mesta je duhovno biserna, svečana i dostojanstvena. Udruženje prijatelja umetnosti „Cvijeta Zuzorić“, osnovano je na inicijativu besmrtnog Branislava Nušića, još 1922. godine, a njeno ime čuva sećanje na dubrovačku pesnikinju, mecenu i muzu.
Kako kaže kustos Natalija Cerović, Nušić je u tom trenutku bio načelnik Umetničkog odeljenja Ministarstva prosvete i pokrenuo je inicijativu da se podigne zdanje u kojem bi se izlagala umetnička dela, održavali koncerti i priređivali književni susreti.
BEZ GALERIJE
- U TO vreme u Beogradu nije bilo nijednog galerijskog prostora pa su umetnička dela najčešće izlagana u gimnazijskim salama - kaže Cerovićeva. - Doduše, umetnici su često pokazivali svoja dela i u svečanoj sali Kapetan-Mišinog zdanja. Tada počinje prikupljanje priloga za izgradnju umetničkog paviljona. Već u februaru 1923. godine priređen je bal u „Kasini“ pod nazivom „Hiljadu i druga noć“. Imućni pojedinci su se odazvali pozivu, pa su, između ostalih, pomogli i Luka Ćelović, Đorđe Vajfert, Miloš Savčić, Nikola Nestorović...
Pomoć izgradnji ovog važnog umetničkog okupljališta pružila je i Narodna banka, Jadranska podunavska banka, a kralj Aleksandar Karađorđević je, povodom osvećenja kamena temeljca, u novembru 1927. godine darovao veću novčanu pomoć ovom udruženju. Čak je i Mihajlo Pupin, pružajući podršku iz dalekog sveta, u dva navrata pomogao prilikom isplate zaostalih dugova.
Osnovni cilj Udruženja bio je, kako je stajalo u Pravilima, da „širi interes za umetnost i stvara uslove za njen napredak i razvitak u našem narodu“. Udruženje prijatelja „Cvijeta Zuzorić“ imalo je tri sekcije: za književnost, muziku i likovnu umetnost.
Tako je prva izložba slikara i vajara iz glavnog grada održana 1928. godine u tek dovršenom Paviljonu.
- Do početka Drugog svetskog rata, Udruženje je organizovalo više od 250 izložbi, od kojih 30 međunarodnih - dodaje Cerovićeva. - Posredstvom Udruženja publika je mogla da vidi na ovom mestu dela Renoara, Van Goga, Matisa, Pikasa, Šagala, Grosa, Kirhnera...
Posle Drugog svetskog rata Paviljon „Cvijeta Zuzorić“ preuzima vodeću ulogu u likovnom životu Srbije, pa se tako danas ovde nalazi središte Udruženja likovnih umetnika Srbije.
NOVI POČETAK
NA ČELU ULUS je slikar Zoran Čalija, koji objašnjava za „Novosti“ da ova asocijacija ima želju da vrati sjaj tako što će da održi niz kulturnih manifestacija multimedijalnog karaktera i da Paviljonu vrati dostojanstvo i zasluženo centralno mesto u kulturnim dešavanjima u prestonici.
- Od početka maja do novembra planiramo niz manifestacija - kaže Čalija. - Već od 5. do 15. maja organizovaćemo Veliku donatorsku izložbu, kada će najpoznatiji umetnici pokloniti svoja dela za obnovu Paviljona i gde će biti pozvani svi viđeniji gosti iz političkog i kulturnog života, kao i diplomatski predstavnici.
ULUS će pokušati da osveži „Cvijetu“ i kroz Izložbu skulptura na otvorenom, Festival male pozorišne forme i stend-ap komedije, kroz različite koncerte na otvorenom i u zatvorenom prostoru. Sve to uz saradnju sa JP „Beogradska tvrđava“, Zvezdara teatrom, Pozorištem „Boško Buha“, Turističkom organizacijom Beograda, Muzičkom omladinom...
- Okupljanjem svih ovih važnih institucija, uz pomoć Gradskog sekretarijata za kulturu, verujemo da ćemo Paviljonu vratiti značajnu ulogu u životu našeg grada, kao što nam njegova istorija to daje u zadatak.
MUKE I PROJEKAT
POSLE raspisivanja konkursa 1925. godine, Umetničko odeljenje Ministarstva prosvete raspisalo je konkurs za paviljon koji je trebalo da bude podignut na terenu preko puta Saborne crkve, u neposrednoj blizini Konaka kneginje Ljubice.
- Prvonagrađeni je bio Branislav Kojić, drugi Milan Zloković, a treći Mihailo Radovanović - kaže Natalija Cerović.
- Prvonagrađeni projekat nikad nije bio izveden, jer je nedugo po završetku konkursa beogradska Opština ustupila Udruženju „Cvijeta Zuzorić“ zemljište na Malom Kalemegdanu.
Kojić je morao da izradi potpuno novi plan, budući da je prvobitna ideja o izgledu Paviljona trebalo da bude u vezi sa izgledom Konaka, a to je veoma smetalo ondašnjem čelniku Opštine Kosti Kumanudiju, koji je prozvao „orijentalnom mehanom“. Tako je današnji izgled prilagođen vremenu i mestu gde je Paviljon, najzad, i podignut, a polaganje kamena temeljca obavljeno je 6. novembra 1927. godine.
„BUĐENjE“
ISPRED ovog umetničkog paviljona još davne 1936. godine postavljena je skulptura „Buđenje“, u vidu nage ženske figure s golubovima, iz čijih kljunova izbijaju mlazevi vode. Ovo delo rad je Dragomira Arambašića.
OTPOČINjANjE TRADICIJE
PRVA jesenja izložba beogradskih slikara i vajara otvorena je 30. decembra 1928. godine u tek dovršenom paviljonu. Između ostalih, izlagali su slikari Beta Vukanović, Milena Pavlović Barili, Vasa Pomorišac, Uroš Predić, kao i skulptori Petar Palavičini, Toma Rosandić...
Z. Nikolić | 28. mart 2014. 14:50 | Komentara: 0
http://www.novosti.rs/vesti/beograd.74. ... -renesansu
Nove generacije uglavnom ne poznaju istorijat i važnost Paviljona na Kalemegdanu. Osnivanje centralnog okupljališta beogradskih umetnika inicirao još legendarni Branislav Nušić 1922. godine
ČESTO se događa da mlađi Beograđani, koji žele da prošetaju Kalemegdanom, predlažu jedni drugima da se „nađu kod Žute kuće“, jer jedino po tome prepoznaju umetnički paviljon koji je decenijama predstavljao najprestižnije mesto u kojem je prezentovana kultura ovog grada.
A prošlost ovog mesta je duhovno biserna, svečana i dostojanstvena. Udruženje prijatelja umetnosti „Cvijeta Zuzorić“, osnovano je na inicijativu besmrtnog Branislava Nušića, još 1922. godine, a njeno ime čuva sećanje na dubrovačku pesnikinju, mecenu i muzu.
Kako kaže kustos Natalija Cerović, Nušić je u tom trenutku bio načelnik Umetničkog odeljenja Ministarstva prosvete i pokrenuo je inicijativu da se podigne zdanje u kojem bi se izlagala umetnička dela, održavali koncerti i priređivali književni susreti.
BEZ GALERIJE
- U TO vreme u Beogradu nije bilo nijednog galerijskog prostora pa su umetnička dela najčešće izlagana u gimnazijskim salama - kaže Cerovićeva. - Doduše, umetnici su često pokazivali svoja dela i u svečanoj sali Kapetan-Mišinog zdanja. Tada počinje prikupljanje priloga za izgradnju umetničkog paviljona. Već u februaru 1923. godine priređen je bal u „Kasini“ pod nazivom „Hiljadu i druga noć“. Imućni pojedinci su se odazvali pozivu, pa su, između ostalih, pomogli i Luka Ćelović, Đorđe Vajfert, Miloš Savčić, Nikola Nestorović...
Pomoć izgradnji ovog važnog umetničkog okupljališta pružila je i Narodna banka, Jadranska podunavska banka, a kralj Aleksandar Karađorđević je, povodom osvećenja kamena temeljca, u novembru 1927. godine darovao veću novčanu pomoć ovom udruženju. Čak je i Mihajlo Pupin, pružajući podršku iz dalekog sveta, u dva navrata pomogao prilikom isplate zaostalih dugova.
Osnovni cilj Udruženja bio je, kako je stajalo u Pravilima, da „širi interes za umetnost i stvara uslove za njen napredak i razvitak u našem narodu“. Udruženje prijatelja „Cvijeta Zuzorić“ imalo je tri sekcije: za književnost, muziku i likovnu umetnost.
Tako je prva izložba slikara i vajara iz glavnog grada održana 1928. godine u tek dovršenom Paviljonu.
- Do početka Drugog svetskog rata, Udruženje je organizovalo više od 250 izložbi, od kojih 30 međunarodnih - dodaje Cerovićeva. - Posredstvom Udruženja publika je mogla da vidi na ovom mestu dela Renoara, Van Goga, Matisa, Pikasa, Šagala, Grosa, Kirhnera...
Posle Drugog svetskog rata Paviljon „Cvijeta Zuzorić“ preuzima vodeću ulogu u likovnom životu Srbije, pa se tako danas ovde nalazi središte Udruženja likovnih umetnika Srbije.
NOVI POČETAK
NA ČELU ULUS je slikar Zoran Čalija, koji objašnjava za „Novosti“ da ova asocijacija ima želju da vrati sjaj tako što će da održi niz kulturnih manifestacija multimedijalnog karaktera i da Paviljonu vrati dostojanstvo i zasluženo centralno mesto u kulturnim dešavanjima u prestonici.
- Od početka maja do novembra planiramo niz manifestacija - kaže Čalija. - Već od 5. do 15. maja organizovaćemo Veliku donatorsku izložbu, kada će najpoznatiji umetnici pokloniti svoja dela za obnovu Paviljona i gde će biti pozvani svi viđeniji gosti iz političkog i kulturnog života, kao i diplomatski predstavnici.
ULUS će pokušati da osveži „Cvijetu“ i kroz Izložbu skulptura na otvorenom, Festival male pozorišne forme i stend-ap komedije, kroz različite koncerte na otvorenom i u zatvorenom prostoru. Sve to uz saradnju sa JP „Beogradska tvrđava“, Zvezdara teatrom, Pozorištem „Boško Buha“, Turističkom organizacijom Beograda, Muzičkom omladinom...
- Okupljanjem svih ovih važnih institucija, uz pomoć Gradskog sekretarijata za kulturu, verujemo da ćemo Paviljonu vratiti značajnu ulogu u životu našeg grada, kao što nam njegova istorija to daje u zadatak.
MUKE I PROJEKAT
POSLE raspisivanja konkursa 1925. godine, Umetničko odeljenje Ministarstva prosvete raspisalo je konkurs za paviljon koji je trebalo da bude podignut na terenu preko puta Saborne crkve, u neposrednoj blizini Konaka kneginje Ljubice.
- Prvonagrađeni je bio Branislav Kojić, drugi Milan Zloković, a treći Mihailo Radovanović - kaže Natalija Cerović.
- Prvonagrađeni projekat nikad nije bio izveden, jer je nedugo po završetku konkursa beogradska Opština ustupila Udruženju „Cvijeta Zuzorić“ zemljište na Malom Kalemegdanu.
Kojić je morao da izradi potpuno novi plan, budući da je prvobitna ideja o izgledu Paviljona trebalo da bude u vezi sa izgledom Konaka, a to je veoma smetalo ondašnjem čelniku Opštine Kosti Kumanudiju, koji je prozvao „orijentalnom mehanom“. Tako je današnji izgled prilagođen vremenu i mestu gde je Paviljon, najzad, i podignut, a polaganje kamena temeljca obavljeno je 6. novembra 1927. godine.
„BUĐENjE“
ISPRED ovog umetničkog paviljona još davne 1936. godine postavljena je skulptura „Buđenje“, u vidu nage ženske figure s golubovima, iz čijih kljunova izbijaju mlazevi vode. Ovo delo rad je Dragomira Arambašića.
OTPOČINjANjE TRADICIJE
PRVA jesenja izložba beogradskih slikara i vajara otvorena je 30. decembra 1928. godine u tek dovršenom paviljonu. Između ostalih, izlagali su slikari Beta Vukanović, Milena Pavlović Barili, Vasa Pomorišac, Uroš Predić, kao i skulptori Petar Palavičini, Toma Rosandić...
