Počelo rušenje kuće u Resavskoj: Kome treba kulturno nasleđe
Uklanjanjem crepova sa krova počelo je rušenje kuće u Resavskoj 25, sagrađene 1908. godine prema projektu čuvenog arhitekte Jovana Ilkića, zarad izgradnje nove zgrade od desetak spratova. Reč je o objektu koji je struka pokušala prošlog proleća da "odbrani" od investitora - ali niije uspela.
Dve kuće u Resavskoj i Mišarskoj ulici našle su se u centru pažnje stručne javnosti kada je BIRN obelodanio da je direktorka Zavoda za zaštitu spomenika Beograda Olivera Vučković samostalno izdala Uslove za izgradnju investitoru.
Kako se klupko razmotavalo, ispostaviće se da se iza svake reči u prethodnoj rečenici krije i posebna priča.
Počnimo od samih kuća.
Objekat u Resavskoj 25 je dvospratna porodična kuća izgrađena 1908. godine prema projektu čuvenog arhitekte Jovana Ilkića. Na istoj parceli, ali sa adresom u ulici Mišarskoj 3, nalazi se još jedna kuća iz tog perioda. Taj deo beogradske opštine Vračar je pod prethodnom zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika Beograda, i pod zaštitom kao kulturno dobro.
Kako je objavio BIRN, sve to nije sprečilo direktorku Zavoda za zaštitu spomenika Beograda Oliveru Vučković da investitoru izda Uslove za izgradnju, a potom i da u razgovoru sa novinarkom Anom Novaković, najavi da će istražiti ko to njima “iznutra” dostavlja informacije.
Zašto su Uslovi za izgradnju sporni? Prema oceni Dejana Ristića, člana stručnog saveta Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture, Olivera Vučković je donela akt o merama tehničke zaštite kojim je, kršeći upravo Zakon o kulturnim dobrima, dala saglasnost za rušenje tih objekata koji su njime i zaštićeni.
Ristić je u autorskom tekstu za “Vreme” pod nazivom “Rasturacija kulturnog nasleđa” posebno skrenuo pažnju na paradoks da se merama koje bi trebalo da pruže zaštitu objekti zapravo uništavaju.
Ko je investitor? Na tabli koju smo danas uslikali stoji da je to Capital Developments, koja je i dobila Uslove za gradnju, bez potpisa obrađivača predmeta u Zavodu za zaštitu spomenika, već samo sa potpisom direktorke.
BIRN je, međutim, svojevremeno utvrdio da se na portalu Novogradnja Beograd, gde su oglašeni za prodaju stanovi u još nepostojećoj zgradi u Resavskoj 25, kao investitor navodi kompanija “Sanidei”.
Kako je objavio BIRN, radi se o firmi poznatoj po luksuznoj gradnji, uključujući i zgradu na beogradskom Senjaku, u kojoj živi aktuelni ministar finansija, a bivši gradonačelnik Siniša Mali.
“Sanidei” je tada BIRN-u odgovorio da su prodali tu parcelu a da sajt Novogradnja Beograd jednostavno nije ažuriran.
Nova.rs je uvidom u aktuelne podatke katastra potvrdio da je “Capital Developments” sada vlasnik parcele 5076, na kojoj se nalaze zaštićene kuće u Resavskoj i Mišarskoj.
Dr Višnja Kisić, istoričarka umetnosti i generalna sekretarka udruženja Europa Nostra, takođe u autorskom tekstu za “Vreme”, skovala je novi termin kako bi opisala kako funkcioniše sprega investitora i državnih službenika.
“Investitor koji profitira iz zakulisnih dogovora sa lokalnom upravom, lokalna uprava čiji se pojedini članovi, kao i vladajuća stranka, “ogrebu” o svaku lokalnu investiciju i direktor Zavoda za zaštitu postavljen od strane lokalne uprave: to je Bermudski trougao zaštite nepokretnog nasleđa u Srbiji.
Upravo ovaj i ovakav investitorski urbanizam, koji država podstiče degradiranjem stručnih ustanova, čini da se svi investitori bore za parcelu u centru grada, gde ruše postojeće ambijentalne celine, seku drveće i smanjuju trotoare”, napisala je dr Višnja Kisić.
izvor:
Nova S